OK, het is mijn eigen keuze en voorkeur. Een praktijk als advocaat, mediator en zakelijk gespreksleider waarin het gaat om juridische conflicten met veel emoties op het werk of in de familie. Zoals ontslag, scheiding of ruzie tussen zakenpartners. Maar het was wel wat veel, in één week opeens maar liefst drie rechtszaken, waarin de rechter om een snelle beslissing werd gevraagd. Het ging om:
- Onenigheid tussen een man en een vrouw die acht jaar geleden waren gescheiden, over de uitleg van een echtscheidingsconvenant.
- Ruzie tussen een moeder en haar zoon over de zorg voor een gehandicapt (klein)kind.
- Einde samenwerking met een familielid dat directeur zou worden maar niet bij de andere familieleden ‘paste’.
Zaak 1 werd aangehouden omdat die te ingewikkeld bleek voor een kort geding. In zaak 2 kwam ook nog geen beslissing omdat er andere documenten opdoken die moesten worden bekeken. Zaak 3 werd in een lange pauze tijdens de zitting ‘op de gang’ van de rechtbank geschikt.
In alle gevallen had de rechter uiteindelijk geen inhoudelijke rol. Ik weet dat een rechter tijdsdruk ervaart en dat die met onvermijdelijke formaliteiten van het recht te maken heeft. Maar ik denk dat de rechter er goed of beter aan had gedaan om tijd en aandacht te besteden aan de
relatieproblemen die in al deze zaken duidelijk zichtbaar waren.
De rechter had dat makkelijk kunnen doen door tenminste een
schilvraag te stellen. Dat is een vraag die betrekking heeft op de emotie die onder wat de partijen zeggen of schrijven verborgen ligt. En die meestal een oplossing blokkeert.
Een mooi voorbeeld van zo’n vraag is deze:
Waar raakt dit probleem jou persoonlijk? Waarna het de kunst is om goed te luisteren en om door te vragen, wat trouwens ook een techniek op zich is.
Met zo’n vraag had de rechter de partijen werkelijk kunnen helpen om door de zure appel heen te bijten.
