Het eerste gesprek. Als neutrale en onpartijdige mediator zit ik tegenover twee mensen die willen scheiden. Hun spanning is voelbaar. Niemand zegt nog iets.
“Ik heb gehoord waar jullie voor komen, het gaat om jullie relatie?”, begin ik voorzichtig.
Een van hen knikt en mompelt iets over echtscheiding. Er komen tranen. Van verdriet of boosheid, ze komen beide vaak los.
Als gespreksleider met kennis van familierecht ben ik er om deze partners door de juridische en financiële klippen van hun scheiding heen te helpen. Om zaken als huis, kinderen, alimentatie, boedel, huwelijkse voorwaarden, pensioen en vaak nog meer te regelen.
Maar daar heb ik het nog niet over.
Uitspreken waar het om gaat: de scheidingsmelding
Eerst is er iets anders nodig: de scheidingsmelding. De een die hardop tegen de ander zegt niet meer verder te willen. Dat lijkt eenvoudig, maar is het in de praktijk vaak niet. Zeker niet als je (meestal voor het eerst) in het kantoor van een advocaat zit die ook mediator is.
“Wie wil er scheiden?” vraag ik.
“Ik”, zegt de een.
“Ik niet”, zegt de ander.
Het is een opmaat voor die belangrijke scheidingsmelding.
“Kun jij aan de ander vertellen wat je met jullie relatie wil?”, vraag ik.
Ik vermijd het woord ‘scheiding’ of ‘uit elkaar gaan’. Het is belangrijk dat degene die wil scheiden dit zelf inbrengt.
“Ik wil niet meer verder met jou. Ik wil van je scheiden”, zegt de een.
Natuurlijk komen daar emoties bij kijken. Boosheid, verdriet, zwijgen, ontkenning, onderhandeling, ze komen allemaal wel een keertje langs. Zeker als deze woorden in de loop van het gesprek herhaald worden, in antwoord op vragen van mij.
De waarde van de scheidingsmelding
De scheidingsmelding heeft een functie: het zet iets in beweging. Met name bij de partner die nog niet zover is. Die nog hoop koestert. Als die hoort dat de ander echt niet meer wil, ontstaat vroeg of laat het besef dat het beter is om de relatie te beëindigen.
Pas als beide partijen die richting op willen, kan het inhoudelijke gesprek over juridische en financiële onderwerpen echt beginnen.
Waar het mij in het eerste gesprek vooral om gaat is duidelijkheid over de relatie en in de meeste gevallen over het einde daarvan. Die eerste hobbel nemen is een noodzakelijk begin.
En vaak is dat ook in mediation bij scheiding het halve werk.
