Mijn oom Toon zou vandaag 85 zijn geworden. Hij koos ervoor die verjaardag niet meer te vieren.
Toon was de broer van mijn moeder. De artiest van de familie. Vooral daarom konden wij het uitstekend samen vinden. Toon werkte voor de Gasunie. Hij tekende gasleidingen. Later stuurde hij collega's aan en was hij de bedenker én uitvoerder van menige act, liedje of verhaal.
Als hij songteksten schreef schuwde hij niet om verkeerde klemtonen te gebruiken, meerdere lettergrepen in een noot te proppen of woorden te verbasteren. Bijzonder genoeg zat niemand daar mee. Toon schreef, zong en sprak namelijk met zijn hart, waarmee hij de harten van de luisteraars en kijkers direct raakte.
Vier dagen voor zijn zelf geregisseerde dood mocht ik, samen met mijn ouders, een van zijn kleinzonen en een oude vriendin zijn laatste privé-voorstelling meemaken. Ik zat op de bank in zijn zelfgebouwde houten huis in Bathmen, bij Deventer. Een tumor had net een nog vergeefse aanval op zijn centrale zenuwstelsel gedaan en de doktoren voorspelden dat zijn lichaam die slag gauw zou gaan verliezen.
"Aan wie moet ik wat bewijzen?", vroeg hij retorisch. "Hoeveel pijn en ongemakken kan ik verdragen? Ik heb een prachtig leven gehad. Ik heb eruit gehaald wat erin zit." Ik zei niets en keek en luisterde alleen. Ademloos. Onze zielen raakten elkaar.
Toon had een bijna onmogelijke energie. Hij sprong op van zijn stoel om een map met eigen teksten te halen. Hij zong en sprak. Over zijn pseudoniem Wolter uut 't Venne. Over de Tekenaar uit Deventaar. Toon ten voeten uit.
Toen het tijd was om afscheid te nemen zei ik tegen Toon dat sterven niet zo moeilijk was. Ik had het mijn vrouw Marieke zien doen. Met gratie, zachtheid en vertrouwen.
Ik huilde. Toon knikte geruststellend naar me. Het was alsof hij al met een been aan de Overkant stond. Nog een keer keek ik om. Hij zat alweer in zijn stoel en ik zag dat hij zijn hand naar me opstak. Ik zwaaide terug.
Toon was een liefhebber van limericks. Hij maakte er vele. Ik niet, want ik vind het een moeilijke versvorm. Voor dit eerbeToon maak ik graag een uitzondering.
Een ster uit de buurt van Deventer Schreef teksten en zong, steeds ferventer Grootburger van stand Stond hij in de krant De hemel juicht. Toon, ja, je bent er!
Ter nagedachtenis aan Toon Stenvert 15 november 1931 - 14 oktober 2016
